Birim kesirler konu anlatımı sayfamıza hoş geldiniz. Kesirler konusunu ilkokulda ve ortaokulda değişik sınıflarda görmekteyiz. Birim kesirler konusu ise ortaokul 5.sınıfta işlenen bir konudur. Konu anlatımı sayfamız aşağıda yer almaktadır. Anlatımı dikkatle incelemenizi önerir, hepinize başarılar dileriz.[mathjax]
Birim Kesirler Konu Anlatımı
Bir bütünün eşit (eş) büyüklükteki parçalarından bir veya bir kaçını belirten ifadelere kesir dendiğini hatırlayalım. Kesirler pay, payda ve kesir çizgisinden oluşmakta idi. Bir kesrin payına bütün doğal sayılar yazılabilirken, paydasına ise sıfırın dışındaki bütün doğal sayılar gelebilir. Yani bir kesrin paydası sıfır (0) olamaz idi. Örneğin; $$\frac12,\;\frac35,\;\frac77,\;\frac86,\;2\frac49$$ ifadelerinin her biri bir kesirdir.
Payı bir (1) olan kesirlere birim kesir denir. Örneğin; $$\frac14,\;\frac1{15},\;\frac1{70},\;\frac13,\;\frac18$$ kesirlerinin her birinin payı 1 olduğu için bu kesirlerin hepsi birim kesirdir.
NOT: Her ne kadar payı 1 olan kesirler birim kesir olarak isimlendirilse de bir kesrin birim kesir olması için uyması gereken başka kurallar da vardır. Örneğin; $$\frac11$$ kesri birim kesir değildir. Aynı şekilde $$2\frac16$$ kesride birim kesir olmaz; çünkü tam kısmı vardır. Tam sayılı kesirler birim kesir değillerdir. $$\frac10$$ ifadesi ise paydası sıfır (0) olduğundan, bu ifade kesir olamaz. Kesirlerde payda sıfır olamazdı. Örneklerden de anlaşılacağı üzere birim kesirler basit kesirdir ve sayı doğrusunda her zaman 0 ile 1 arasında bulunurlar.
ÖRNEK: Aşağıda verilen kesirlerin karşılarına birim kesir olup olmadıklarını belirtelim.
ÇÖZÜM:
$$\frac18$$ Birim kesirdir. Çünkü kesrin payı 1’dir.
$$\frac12$$ Birim kesirdir. Çünkü kesrin payı 1’dir.
$$\frac37$$ Birim kesir değildir. Çünkü payı 1 değildir.
$$\frac12$$ Birim kesirdir. Çünkü kesrin payı 1’dir.
$$1\frac12$$ Birim kesir değildir. Çünkü kesrin tam kısmı vardır.
$$\frac1{1000}$$ Birim kesirdir. Çünkü kesrin payı 1’dir.
$$\frac{14}1$$ Birim kesir değildir. Birim kesir olması için kesrin payı 1 olmalıydı.
$$\frac11$$ Birim kesir değildir. Payı 1 iken paydası da1 olan bir kesir birim kesir olmaz.
$$\frac10$$ Payda sıfır olduğunda bu ifade kesir olamaz. Kesir olmayan bir ifade birim kesir de olamayacaktır.
Konu ile ilgili test çözmek için tıklayınız.
