Sevgili öğrenciler, dik prizmalar temel elemanları ve açınımı konu anlatımı sayfamıza hoş geldiniz. Konu anlatımı sayfamız aşağıda yer almaktadır. Anlatımı dikkatlice incelemenizi önerir, hepinize başarılar dileriz.
Dik Prizmalar, Temel Elemanları ve Açınımı Konu Anlatımı
Tabanları birbirine eş ve paralel çok genlerden oluşan, yanal yüzleri dikdörtgen olan cisimlere prizma denir.
Temel Elemanları
- Prizmaların temel elemanları; köşeleri, ayrıtları, tabanları ve yan yüzleridir
- Prizmalarda alt taban ve üst taban olmak üzere iki tane taban vardır.
- Prizmaların tabanları aynı (eş) çok genlerdir.
- Prizmaların tabanları birbirine paraleldir.
- Prizmalar tabanlarında bulunan çok genlere göre isimlendirilir. Tabanında beşgen varsa beşgen prizma, tabanı altıgen ise altıgen prizma gibi.
- Prizmaların yan yüzleri (yanal yüzleri) dikdörtgensel bölgelerdir (kare de olabilir; çünkü kare özel bir dikdörtgendir).
- Prizmanın tabanında bulunan ayrıtlara taban ayrıtı, yan yüzeylerinde bulunan ayrıtlarına ise yanal ayrıt denir.
Dik Prizmalar
- Yanal ayrıtı tabanına dik olan prizmalara dik prizma, dik olmayan prizmalara ise eğik prizma denir.
- Dik prizmalarda yanal ayrıt aynı zamanda prizmanın yüksekliğidir.
Yukarıdaki prizma dikdörtgen dik prizma olarak adlandırılır.
Yukarıdaki prizma dikdörtgen eğik prizma olarak adlandırılır.
Dik Prizmaların Açınımı
Açınım üç boyutlu bir prizmayı açarak iki boyutlu hale getirmeye denir. Prizmanın açınımında bütün yüzeylerini oluşturan çokgensel bölgeler apaçık gözükür.
Prizmalarda toplam yüzey sayısı tabanında bulunan çokgensel bölgeye göre değişir. Örneğin üçgen prizmada 2 taban ve 3 tane de yan yüz, dörtgen prizma da 2 taban ve 4 tane yan yüz, beşgen prizma da ise 2 taban ve 5 tane yan yüz bulunur.
ÖRNEK:
Yukarıda verilen altıgen prizmanın açınımını çizelim.
ÇÖZÜM: Altıgen prizmanın 2 tabanı ve 6 tane de yanal yüzü olur. Tabanlar yanal yüzlere karşılıklı olacak şekilde bağlıdır. Yukarıda verilen prizmanın açınımı aşağıdaki şekilde olacaktır.
Yukarıdaki şekilde prizma katlandığı zaman (kapatıldığı zaman) üst üste gelecek olan ayrıtların uzunluklarının eşit olduğuna dikkat ediniz.
ÖRNEK:
Yukarıdaki üçgen prizmanın açınımını çizelim.
ÇÖZÜM: Üçgen prizmanın açınımında 2 tane taban ve 3 tane de yan yüz bulunacaktır. Yukarıda verilen üçgen prizmanın açınımı aşağıdaki şekildedir.
Youtube kanalımızı ziyaret etmek için tıklayınız.
Konu ile ilgili test çözmek için tıklayınız.
