Tam sayılarda çarpma işlemi konu anlatımı sayfamıza hoş geldiniz. Tam sayılarda çarpma işlemi diğer bir çok başka konunun içerisinde de karşımıza çıktığı için iyi bir şekilde öğrenilmesi oldukça önemlidir. Konu anlatımını dikkatlice incelemenizi önerir, hepinize başarılar dileriz.
Tam Sayılarda Çarpma İşlemi Konu Anlatımı
Tam sayılarda çarpma işleminin sonucu aşağıdaki kurala göre hareket edilerek bulunur:
Önce işlemin sonucunun işaretini belirlemeliyiz daha sonra sonucun sayısal değerini bulmalıyız. İşlemin sonucunun işaretini belirlemek için çarptığımız iki sayının işaretine bakmalıyız.
» Çarptığımız sayıların işaretleri aynı ise sonucun işareti her zaman pozitif yani “+” olur.
» Çarptığımız sayıların işaretleri farklı ise sonucun işareti her zaman negatif yani “-” olur.
Çözümlü Örnekler
ÖRNEK: 3 x 5 = ?
ÇÖZÜM: Yukarıdaki sayıların önünde işareti yazılmamış, demek ki işaretleri pozitif. Öyleyse biz bu ifadeyi (+3) x (+5) şeklinde düşüneceğiz.
(+3) x (+5) = ? Önce işlemin sonucunun işaretini yazalım. Sayıların işareti aynı olduğu için işlemin sonucu pozitiftir. Sonucun işaretini bulduk. Şimdi sayıların işaretine bakmadan sonucu bulalım: 3 kere 5 = 15 eder.
Öyle ise; + x + = + (işaretler aynı olduğundan çarptığımızda sonuç + olur.)
3×5=15 eder.
(+3)x(+5)=+15 olur.
ÖRNEK: (-7) x 8 = ?
ÇÖZÜM: İlk önce sonucun işaretini belirleyelim. Yukarıdaki iki sayının işaretleri farklıdır. Dolayısı ile farklı işaretli bu iki sayıyı çarparsak sonucumuzun işareti negatif yani “-” olur.
– x + = – ( İşaretler farklı olduğundan çarptığımızda sonuç – olur.)
Şimdi sonucu bulalım: sonucun işareti belli olduğuna göre artık işaretlere bakmadan sayıları çarpabiliriz. 7 kere 8 = 56 eder.
7×8=56 eder.
Öyle ise; (-7)x8=-56 olur.
ÖRNEK: (-10) x (-5) = ?
ÇÖZÜM: – x – = + (İşaretleri aynı olduğundan sonuç + olur.)
10×5=50 eder.
Öyle ise; (-10)x(-5)=+50 olur.
NOT: Çarptığımız sayılar ikiden daha fazla ise sonucun işaretini sayıları ikişer ikişer ayırarak düşünmeliyiz. Ayrıca 6.sınıftan itibaren çarpma işleminin sembolü olan “x” sembolü yerine “.” sembolünü kullanmaktayız. Bu semboller aynı anlama gelmektedir. İki sembol arasında hiç bir fark yoktur.
ÖRNEK: 4.(-2).(-3)=?
ÇÖZÜM:
» İlk önce 4 ile -2 yi çarparız. Bu sayıların işaretleri farklı olduğundan sonuç negatif olur.
» Daha sonra bulduğumuz -8 ile -3 ü çarparız. Bu sayıların işaretleri aynı olduğundan sonuç pozitif olur. Çarpma işleminde ilk önce hangi sayıları çarptığımızın bir önemi yoktur; dolayısıyla önce -2 ile -3 çarpıp, sonra bulduğumuz sonuç ile 4’ü çarpsaydık yine aynı sonucu bulurduk.
NOT: Bir çarpma işleminde çarpım durumunda ne kadar çok sayı olursa olsun, bu sayılardan biri sıfır ise sonuçta sıfıra eşit olur.
ÖRNEK: 3.(-8).(-350).(+45).0.76.98.(-1)=?
ÇÖZÜM: 3.(-8).(-350).(+45).0.76.98.(-1)=0
Bu çarpma işleminin sonucu sıfıra eşittir. Çünkü sıfır yutan elemandır. Ayrıca sıfırın işareti de yoktur.
Öğrendiklerimizi Pekiştirelim:
Aşağıdaki çarpma işlemlerini yukarıda anlatıldığı gibi yapınız. (Bildiğiniz üzere çarpma işaretini 6.sınıftan itibaren “.” şeklinde öğrendik. Örneklerde de bundan sonra bu şekilde kullanacağız.)
10 . 2 = ?
(+3) . (+13) = ?
(+40) . (-4) = ?
(-8) . (+5) = ?
(-9) . (-20) = ?
7 . (-5) = ?
(-1) . (-1) = ?
(-2) . (+6) . (+3) = ?
(+12) . 0 . (-8) = ?
(-1) . (+1) . (-2) . (-3) = ?
Konu ile ilgili test çözmek için tıklayınız.
