7.sınıfta ilk kez gördüğümüz bu konudaki kurallar kesirlerdeki ile aynıdır. Rasyonel sayılar üniversite sınavında ve diğer sınavlarda soru çıkan bir konudur. Rasyonel sayılarla çıkarma işlemi konu anlatımı aşağıda yer almaktadır. Başarılar dileriz.[mathjax]
Rasyonel Sayılarla Çıkarma İşlemi Konu Anlatımı
Rasyonel sayılarla çıkarma işlemi yapılırken paydalar eşit değil ise eşitlenir, tam sayılı rasyonel sayılar bileşik hale çevrilir ve çıkarma işlemi aynı tam sayılardaki çıkarma gibi toplama işlemine çevrilerek yapılır. Yani ilk rasyonel sayı aynen yazılır, çıkarma sembolü toplama sembolüne çevrilir, ikinci rasyonel sayının zıt işaretlisi yazılır ve toplama yapılır.
Konuyu daha iyi anlayabilmek için aşağıdaki çıkarma işlemlerini inceleyiniz.
$$\frac58-\frac28=\frac38$$ Bu çıkarma işleminde paydalar eşit olduğundan direk ilk rasyonel sayımızın payından ikinci rasyonel sayımızın payını çıkararak bulduğumuz sonucu paya, ortak paydayı da paydaya yazdık.
$$\frac{-2}5-\frac{-3}5$4 Yandaki işlemi yaparken paydalar eşit olduğu için payda eşitlememiz gerekmemektedir. İşlemi toplama işlemine çevirelim. Toplamaya çevirirken ilk rasyonel sayı (eksilen) aynen yazılır, çıkarma işareti yerine toplama işareti konur ve son olarak ikinci rasyonel sayının (çıkan) zıt işaretlisi yazılır. Öyleyse; $$\frac{-2}5-\frac{-3}5=\frac{-2}5+\frac{+3}5$$ buradan da sonuç $$\frac15$$ bulunur.
$$\frac53-3\frac25=\frac53-\frac{17}5=\frac{25}{15}-\frac{51}{15}=\frac{25}{15}+\left(\frac{-51}{15}\right)=\frac{-26}{15}$$ Yandaki çıkarma işleminde tam sayılı rasyonel sayımızı bileşik hale çevirdikten sonra ilk sayımızı5, ikinci sayımızı 3 ile genişlettik. Daha sonra çıkarma işlemini toplama işlemine çevirdik ve işlemin sonucunu bulduk.
$$1\frac12-\left(-2\frac25\right)=\frac32-\left(\frac{-12}5\right)=\frac{15}{10}-\left(\frac{-24}{10}\right)=\frac{15}{10}+\left(\frac{+24}{10}\right)=\frac{39}{10}$$
$$7-4\frac34=\frac71-\frac{19}4=\frac{28}4-\frac{19}4=\frac94$$
Konu ile ilgili test çözmek için tıklayınız.
