İlk defa 6.sınıfta iken işleyecek olduğumuz bir konudur. Bu konunun iyi anlaşılması zihinden işlem yapmanızı oldukça kolaylaştırır. Çünkü zihinden kısa yoldan yaptığımız çarpma işlemlerinde aslında dağılma özelliğini kullanmaktayız. 6.Sınıf ortak çarpan parantezi ve dağılma özelliği konu anlatımı sayfasını dikkatle incelemenizi öneririz. Başarılar.
6.Sınıf Ortak Çarpan Parantezi ve Dağılma Özelliği Konu Anlatımı
Ortak Çarpan Parantezine Alma
3.5 + 3.8 işleminde çarpma işlemlerinin her ikisinde de 3 sayısı çarpım durumundadır, yani ortak çarpandır. Dolayısıyla bu işlemi ortak çarpan parantezine alarak şu şekilde de yazabiliriz:
3.5 + 3.8 = 3.(5+8)
3.5 + 3.8 işlemi ile 3.(5+8) işleminin sonuçları aynıdır.
ÖRNEK: 7.5-7.2 işlemini ortak çarpan parantezi yöntemi ile yeniden yazınız.
ÇÖZÜM: Her iki çarpmada da 7 çarpım durumundadır. yani ortak çarpandır. Öyle ise;
7.5-7.2 = 7.(5-2) şeklinde ortak çarpan parantezine alınarak yazabiliriz.
ÖRNEK: 14.12-6.12 işlemini ortak çarpan parantezi yöntemi ile yeniden yazınız.
ÇÖZÜM: Yukarıdaki çarpma işlemlerinde 12 sayısı ortak çarpandır. Dolayısıyla şu şekilde ortak çarpan parantezine alınır:
14.12-6.12 = 12.(14-6)
ÖRNEK: 5.20+4.5 işlemini ortak çarpan parantezi yöntemi ile yeniden yazınız.
ÇÖZÜM: 5 sayısı ortak çarpan olduğundan 5.20+4.5 işlemini 5.(20+4) şeklinde de yazabiliriz.
Dağılma Özelliği
7.(10+3) işleminin sonucu 7.10+7.3 işlemi yapılarak da bulunabilir. Buna çarpma işleminin toplama işlemi üzerine dağılma özelliği denir. Yani;
7.(10+3) =7.10+7.3
9.(80-65) işleminin sonucu 9.80-9.65 işlemi yapılarak da bulunabilir. Buna çarpma işleminin çıkarma işlemi üzerine dağılma özelliği denir. Yani;
9.(80-65) =9.80-9.65
ÖRNEK: 6.(5+15) işleminin sonucunu dağılma özelliğini kullanarak bulunuz.
ÇÖZÜM: 6.(5+15) = 6.5 + 6.15 = 30 + 90 = 120
ÖRNEK: 13.(32+43) = 13.? + 13.43 eşitliğinde soru işareti yerine gelmesi gereken sayıyı bulunuz.
ÇÖZÜM: 13.(32+43) = 13.32 + 13.43 olacağından ?=32 dir.
NOT: Dağılma özelliği zihinden hızlı pratik çarpmada kullanılan bir yöntemdir. Örnek verecek olursak 8 ile 19 sayılarını çarpalım. Zihinden bu işlemi şöyle yapabiliriz; 19 sayısı 20 sayısının 1 eksiğidir. Dolayısıyla 8 ile 20 sayısını çarpıp, bulunan sonuçtan bir tane 8 çıkarmamız gerekir. Aslında zihinden yaptığımız işlem aşağıdaki gibidir:
8.19=?
19=20-1
8.19=8.(20-1) Dağılma özelliğini uygularsak;
=8.20-8.1
=160-8
=152
Konu ile ilgili test çözmek için tıklayın.
